Ponieważ opłaty likwidacyjne przy polisolokatach są bezprawne, mamy prawo ubiegać się o zwrot tych pieniędzy na drodze sądowej. Ale jaki pozew lepiej złożyć – indywidualny czy zbiorowy?
Jak złożyć pozew zbiorowy?
Pozew zbiorowy to postępowanie sądowe, które obejmuje roszczenia jednego rodzaju co najmniej 10 osób, pod warunkiem, że są one oparte na takiej samej podstawie faktycznej. Takie postępowanie ma ograniczone zastosowanie, można jednak je wdrożyć w sprawach o ochronę konsumentów, a zatem również w przypadku dochodzenia roszczeń z polisolokaty.
Co jest ważne, jeśli chcemy złożyć pozew zbiorowy? Oczywiście musi uzbierać się grupa co najmniej 10 osób występujących z pozwem. Trzeba się zorganizować, uzgodnić strategię działania – a w tak dużej grupie współpraca nie zawsze przebiega łatwo.
Członkowie grupy składającej pozew zbiorowy muszą porozumieć się w kwestii roszczeń – należy je ujednolicić czyli określić ich wspólną wysokość dla wszystkich, lub, jeśli okaże się to nie do zrealizowania, dokonać ujednolicenia w podgrupach, liczących nie mniej niż dwie osoby.
Powództwo na rzecz całej grupy wytacza we własnym imieniu jej reprezentant. W tej roli może wystąpić jeden z członków grupy albo miejski rzecznik konsumentów. W postępowaniu grupowym występuje też tak zwany przymus adwokacki, czyli obowiązkowe reprezentowanie powoda przez profesjonalnego pełnomocnika, nie występującego w postępowaniu zwyczajnym. W odróżnieniu od postępowania zwyczajnego, w którym sprawy rozpoznaje jednoosobowy skład sędziowski, w postępowaniu grupowym zasadą jest skład trzech sędziów.
Jakie są zalety pozwu zbiorowego?
Dlaczego w przypadku sprawy o zwrot opłaty likwidacyjnej z polisolokaty warto złożyć pozew zbiorowy? Chociażby ze względu na koszty. W zwyczajnym postępowaniu opłata sądowa wynosi 5% wartości przedmiotu sporu, ale w postępowaniu zbiorowym już tylko 2%. A koszty stają się jeszcze mniejsze, jeśli weźmiemy pod uwagę możliwość rozłożenia tej opłaty pomiędzy członków grupy.
Pozew zbiorowy ma też zalety natury organizacyjnej – pozwala na rozstrzygnięcie większej ilości spraw w pojedynczym postępowaniu.
Jakie zalety ma pozew indywidualny?
A co z pozwem indywidualnym? Czy to złe rozwiązanie? Bynajmniej. Jest kilka aspektów, w których pozew indywidualny ma przewagę nad zbiotowym. Najbardziej oczywistą jest to, że nie trzeba oglądać się na innych uczestników sporu – nie tracimy sił i czasu na wypracowanie wspólnego stanowiska.
Inną ważną kwestią jest szersze pole manewru – w trybie indywidualnym powód może pozwać już nie tylko samo towarzystwo ubezpieczeniowe, ale także podmiot, który sprzedał mu polisolokatę (a więc zazwyczaj bank). Samo postępowanie jest natomiast mniej sformalizowane, ponieważ nie trzeba spełniać wielu wymagań formalności niezbędnych dla postępowania z pozwu grupowego.
Postępowanie rozpoczęte na skutek pozwu zbiorowego trwa o wiele dłużej, bo sąd musi zbadać możliwość rozpatrzenia sprawy w postępowaniu zbiorowym, a następnie ustalić grupę poszkodowanych osób. Same właściwe rozpatrywanie sprawy też trwa dłużej z powodu wielości podmiotów i, co się z tym wiąże, dużo bardziej rozbudowanego postępowania dowodowego.