Za komfort zawsze trzeba słono zapłacić, wiedzą o tym kredytobiorcy, którzy podpisując umowę kredytu hipotecznego wyrazili zgodę na ubezpieczenie niskiego wkładu własnego. Na czym polega takie ubezpieczenie i czy istnieje możliwość odzyskania nienależnie pobranych składek?
- Czym jest ubezpieczenie od niskiego wkładu własnego?
- Ubezpieczenie od niskiego wkładu własnego a praktyka banków
- Czy można odzyskać pobrane składki ubezpieczenia od niskiego wkładu własnego?
Czym jest ubezpieczenie niskiego wkładu własnego?
W okresie boomu kredytowego banki chętnie udzielały walutowych kredytów hipotecznych bez konieczności ponoszenia kosztów wkładu własnego, czasem wartość kredytowania sięgała nawet 120% wartości nieruchomości. Pozorna szczodrość instytucji finansowych sprowadzała się jednak do praktyk, które rażąco naruszały interesy klientów. W sytuacji, w której kredytobiorca nie był w stanie wnieść, wymaganych 20%, wkładu własnego musiał liczyć się dodatkowym kosztem. Bank pobierał ubezpieczenie od nadwyżki ponad 80% wartości kredytowanego lokalu.
Taki zabieg stanowił zabezpieczenie banku na wypadek braku spłaty kolejnych rat kredytu, ponieważ ubezpieczyciel przejmował odpowiedzialność za wspomniane 20% długu. W początkowej fazie niski wkład własny nie wiązał się z dużymi kosztami, jednak wzrost kursu franka szwajcarskiego spowodował, że składki ubezpieczeniowe drastycznie poszły w górę. Minimalny wkład własny przekładał się bezpośrednio na wyższe raty oraz odsetki.
Ubezpieczenie od niskiego wkładu własnego a praktyka banków
W miarę upływu lat kolejni kredytobiorcy uzyskiwali informację, że ubezpieczenie kredytowanego wkładu finansowanego zabezpiecza wyłącznie interesy banku. Pomimo uiszczania wysokich składek mechanizm nie chronił dłużnika w najmniejszym stopniu. Liczne wyroki sądów potwierdziły, że postanowienia umów kredytowych, w tym zakresie, zawierają klauzule niedozwolone, które są bezskuteczne wobec klienta banku.
Istotne, że zawarta, pomiędzy bankiem a ubezpieczycielem, umowa nigdy nie była okazywana klientowi. Kredytobiorca zostawał pozbawiony możliwości zweryfikowania warunków uzależniających wypłatę sumy ubezpieczenia, również rzeczywisty koszt ubezpieczenia pozostawał dla niego tajemnicą. Klient banku nie miał szans na negocjację wysokości składek, zmiany czasu obowiązywania ubezpieczenia. Podpisując umowę o kredyt nie mógł samodzielnie wybrać alternatywnej formy niskiego wkładu własnego np. poprzez ustanowienie dodatkowej hipoteki. Banki zazwyczaj nie informowały konsumentów o tym, że ubezpieczenie ma charakter dobrowolny, w ten sposób narzucały nieświadomym klientom produkt, który nie był obligatoryjny przy zawieraniu umowy.
Czy można odzyskać pobrane składki ubezpieczenia od niskiego wkładu własnego?
Praktyka orzecznicza sądów pokazuje, że postanowienia ubezpieczenia niskiego wkładu własnego w kredycie hipotecznym są niedozwolone. Kolejne wyroki nakładają na banki obowiązek zwrotu bezprawnie pobranych składek. Samodzielna analiza wartości roszczeń jest dla przeciętnego kredytobiorcy skomplikowana, dlatego warto skorzystać z pomocy doświadczonego prawnika. Pozew w tej sprawie należy złożyć w sądzie, który jest właściwy miejscowo dla siedziby banku. Trzeba również pamiętać, że mamy prawo żądać od banku odsetek ustawowych od całkowitej kwoty roszczenia.